پژوهشنامه معارف حسینی2538-64172720170923تحلیل آموزه امامت در زیارت نامه اربعین72349721FAمحمد رنجبر حسینیاستادیار دانشگاه قرآن و حدیثنجمه صنعتیانکارشناسی ارشد علوم حدیث گرایش کلام و عقاید، دانشگاه قرآن و حدیثJournal Article20170829https://www.maarefehosseini.ir/article_49721_1711ea21410fc60130b8c793ee214048.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-64172720170923تأملی در منابع و تاریخ نگاری عاشورا در دو قرن نخستین اسلامی254449722FAسینا میرشاهیدانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه شیرازJournal Article20170514واقعۀ کربلا از ناگوارترین وقایع جهان اسلام است اما نقطۀ عطفی در تاریخ تشیع به شمار میآید و در تکوین تشیع بیشترین سهم را ایفاکرده است. رسالت این نهضت در پیامرسانی وآگاهیبخشی به امت اسلامی و همچنین ذکر مصایب امام حسین(ع) ویاران ایشان منجر به نوعی از تاریخنگاری به نام مقتلنگاری شد. مقتلنگاری خاصه به تاریخنگاری عاشورا اطلاق میشود.<br /> مقاتل عموماً به توصیف ظلم وستم و شهادت یکی از امامان معصوم (ع) میپردازند اما این اصطلاح به خاطر عمق فاجعۀ عاشورا منحصر به واقعۀ کربلا و شهادت امام حسین(ع)و فرزندان ویاران ایشان گردید. مقتلنگاران شیعه، نوشتن در مورد ائمه(ع) را نوعی وظیفۀ دینی تلقی میکردند و مقاتلی که با احساسات و عواطف تاریخ نگاران عاشورا عجین شد بر روحیۀ شیعیان تأثیرگذاشت و موجب توجه به آرمانهای شیعی و پشتیبانی از اهل بیت(ع) گردید. <br /> واکاوی منابع و همچنین معرفی معروفترین تاریخنگاران عاشورا در دو قرن نخستین اسلامی از اهداف این پژوهش است. روش تحقیق در این پژوهش به شیوۀ توصیفی- تحلیلی و متکی به منابع دست اول است.https://www.maarefehosseini.ir/article_49722_f41d913592e6b336df4173b7b1398dd1.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-64172720170923تبیین أعلام جغرافیایی مسیر کاروان حسینی با تأکید بر کتاب ارشاد شیخ مفید(ره)456849723FAحسن فضلمدرس مدعو- دانشگاه فرهنگیان مشهداردشیر اسدبیگیعضو هیات علمی و مدیر گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه آزاد مشهدمحمود مهدوی دامغانیاستاد بازنشسته دانشگاه فردوسی مشهد و استاد مدعو دانشگاه آزاد مشهدJournal Article20170407چکیده<br /> موضوع مقالهی حاضر تبیین منازل مسیر کاروان امام حسین(علیه السلام) در کتاب الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد دانشمند بزرگ شیعه، محمد بن محمد بن نعمان ملقب به شیخ مفید (د.413ه) است و هدف نویسنده بر آن بوده که با پژوهش در متون کهن تاریخی و جغرافیایی سدههای پیشین و سود جستن از منابع جدید، سیمایی از جغرافیای تاریخی این مناطق ارائه دهد چراکه تاکنون پژوهشگران و نویسندگان تنها به بیان توضیحی کوتاه و مختصر دربارهی این جایگاهها، و آن هم در پانوشت کتابها، بسنده کردهاند. این پژوهش از منظری دیگر به رخداد مهم سال 61 هجری یعنی شهادت امام حسین(علیه السلام) و یاران نگاه کرده است و میتواند در بازشناسی وقایع عاشورا و مسیر کاروان حسینی به پژوهشگران کمک نماید. <br /> گرچه تعدادی از این منازل همچون گذشته، شهر یا روستای با اهمیت و پر رونقی محسوب می-شوند امّا برخی از آنها با گذر زمان، از نقشهی جغرافیایی حذف شدهاند.https://www.maarefehosseini.ir/article_49723_df2ad6f5a6f2dde283ed5ee5b8216c58.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-64172720170923جایگاه امام حسین (ع) در تفاسیر دانشمندان اهل سنت698449724FAمحمد اسماعیل عبداللهیعضو گروه علمی فرق و مذاهب حوزه علمیه قممحمد کرمی نیادانشگاه علوم و معارف قرانJournal Article20170516پیامبر اکرم ص دو چیز گرانبها را در میان مردم به ودیعه گذاشتند. یکی قرآن و دیگری اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام. امام حسین علیه السلام به عنوان یکی از اهل بیت و پنجمی آل عبا علیهم السلام ، به جهت ویژگی های خاصی که بین دیگر معصومان علیهم السلام دارند، مورد توجه ویژه رسول اکرم و ائمه علیهم السلام بوده اند و چون برابر روایات، آیاتی در قرآن از جانب خداوند در شان و منزلت سید الشهداء ع نازل شده است، قهرا آن حضرت و روایات مربوطه مورد توجه مفسرین اهل تسنن قرار گرفته اند. در پژوهش حاضر به بررسی این سوال که آراء و دیدگاه های مفسران اهل تسنن در مورد جایگاه امام حسین ع در قرآن چیست ؟ پرداخته و پاسخ می دهد. آیات فراوانی درشأن امام حسین ع فرود آمده، که مفسرین اهل سنت بعضی را درباره حضرت تفسیر، و بعضی دیگر را تاویل و تطبیق نموده اند. در این نوشتار جایگاه آن حضرت در منابع تفسیری اهل سنت مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. و ثابت شده که امام حسین ع همانطور که در منابع روایی و تاریخ اسلام جایگاه ویژه ای دارد.https://www.maarefehosseini.ir/article_49724_bf2ae50a9ed6d2d74c6825c5bbc8fa0c.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-64172720170923قیام امام حسین (علیهالسلام)، اهداف و انگیزههای آن8510849726FAبابک هادیان حیدریدانشجوی کارشناسی-الهیات و معارف اسلامی-علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندرانJournal Article20170211در مورد اهداف و انگیزههای امام حسین (علیه اسلام) تحلیل گران، تفسیر و تحلیلهای مختلفی را ارائه دادهاند، اما برخی از این تحلیلها که عمدتاً از سوی مستشرقان به عنوان نمونه لامنس و نا آگاهان از حقیقت و جوهرهی دین اسلام ارائهشده است، کاملاً از واقعیت دور است و با مبانی اعتقادی و شخصیت والای امام حسین (علیه اسلام) در تعارض است. چرا که آنان، اهداف امام حسین (علیه اسلام) را مادی و آنهم در جهت کسب خلافت بیان کردهاند، اما این در حالی است که اهداف ایشان تنها به جهت کسب رضایت خداوند متعال بود. به همین خاطر و به جهت اهمیت موضوع در این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی با تأکید بر مبانی اعتقادی و کلام امام حسین (علیهالسلام) کوشیده میشود که اهداف و انگیزههای قیام عاشورای امام حسین (علیهالسلام) موردبررسی قرار گیرد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که تمامی اهداف قیام امام حسین (علیهالسلام) از احیای دین و سنت، اصلاح امت (احیای امربهمعروف و نهی از منکر)، نامه کوفیان و تنها برای خلافت و حکومت بر مردم نبود بلکه هدف ایشان تنها جلب رضایت خدا بود. به همین خاطر حکومت ظالم را نپذیرفتند و قیام کردند، چونکه میدانستند قیام ایشان آغازگر یک نهضت بزرگتر میشود.https://www.maarefehosseini.ir/article_49726_494e10eb15d6b3489e6de28c740f9d86.pdfپژوهشنامه معارف حسینی2538-64172720170923نقش کوفیان در شکل گیری واقعۀ کربلا از منظر شعر فارسی و عربی10913449728FAناصر قاسمیعضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات عربی پردیس فارابی دانشگاه تهران
قمحمید رمیفارغ التحصیل گروه عربی پردیس فارابی دانشگاه تهرانJournal Article20170419از عوامل اصلی پیدایش واقعۀ عظیم و دردناک کربلا که طبیعتاً در شعر عاشوراییسرایان دیده میشود، مسأله کوفه و ویژگیهای مردم این شهر میباشد. اگرچه این موضوع، قبل از واقعه عاشورا نیز مورد توجه بوده است اما در شهادت امام حسین(ع) و اصحاب ایشان جلوۀ نمایانتری دارد. از مهمترین دورههای ادبی جامعۀ عرب، که در آن به واقعۀ کربلا توجه ویژهای شده، عصر عباسی است. نزد فارسیزبانان نیز، از مهم-ترین دورههایی که شاعران به این جریان پرداختهاند، دورۀ بازگشت ادبی میباشد.<br /> پژوهش حاضر، با استفاده از مکتب آمریکایی با هدف بررسی وجوه تشابه و تفاوت زاویۀ نگاه شعر فارسی دورۀ بازگشت و شعر عربی عصر عباسی و بررسی مضامین مشترک در باب ویژگیهای کوفیان در شعر شاعران این دو دوره، صورت گرفته است.<br /> شاعران دو دوره، به ویژگیهایی همچون دنیاطلبی، بیوفایی، کینه توزی، فریبکاری و نفاق کوفیان اشاره داشتهاند. نکتۀ دیگر اینکه شاعران عرب، عموماً با زبان تند و صریح دربارۀ کوفیان سخن گفته اند در حالیکه فارسیزبانان دورۀ بازگشت، بیشتر از زبان تعریض و کنایه بهره بردهاند. از دیگر تفاوت ها اینکه دقتنظر شاعران عرب، در استفاده از کلمات و تعابیر بهکار رفته در شعر، بیش از فارسیزبانان بوده است.https://www.maarefehosseini.ir/article_49728_ac4d657873e23c0022671029ce8c77a1.pdf