پژوهشنامه معارف حسینی
2538-6417
1
4
2016
12
21
صحابه امام حسین(ع)، ویژگیها و فضیلتها (2)
7
30
FA
محمدرضا
سنگری
استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
یکی از ساحتها و قلمروهایی که ما را در شناخت دقیق و عمیق عاشورا راهبری و یاری میرساند، شناخت ابعاد و اضلاع شخصیت یاران و صحابة اوست؛ شناخت یاران، اسوهها و الگوهایی متعالی را فراروی نسل امروز نیز قرار خواهد داد. در شماره پیشین برخی ویژگیها و فضیلتها مانند پیروزی در آزمونها، معرفت و بصیرت، عزتمندی و ذلّتناپذیری، آزادی و رهایی، کانون رحمت و شدّت، اخلاص در بینش و منش مطرح شد، در این شماره ویژگیهای دیگر چون شجاعت و دلاوری، ولایتمداری، صبر و استقامت، غیرت و حمیّت دینی، مواسات و همدلی و روشنگری و بصیرتافزایی مطرح میشود.
https://www.maarefehosseini.ir/article_40860.html
https://www.maarefehosseini.ir/article_40860_de25b3baf61d29c4cafce70f07189b84.pdf
پژوهشنامه معارف حسینی
2538-6417
1
4
2016
12
21
منطق حاکم بر احتجاجات حضرت زینب(س) پیرامون قیام امام حسین(ع)
31
49
FA
محمد
رنجبر حسینی
استادیار گروه کلام دانشگاه قرآن و حدیث
ranjbarhosseini@gmail.com
طاهره
عطار
کارشناس ارشد علوم حدیث گرایش کلام و عقاید
حضرت زینب <sup>(س) </sup>یکی از مهمترین شخصیتهای تاثیرگذار در ماندگاری قیام امام حسین <sup>(ع) </sup>میباشند. ایشان علاوه بر پرستاری و همراهی کاروان اسیران، در کوفه و شام خطبه ها و سخنرانیهایی ایراد فرمودند. این سخنرانی ها حامل احتجاجاتی با عوامل حکومتی و مردم کوفه و شام بوده که از نیرومندترین عوامل جاودانه ساختن قیام عاشورا ، رسوا کننده دستگاه بنی امیه ، اثبات حقانیت و مظلومیت امام حسین <sup>(ع) </sup>می باشد. بر این احتجاجات حضرت زینب <sup>(س) </sup>از حیث شکل و محتوا منطق خاصی حاکم بوده که توانسته چنین آثار سترگی بر جامعه آنروز بگذارد. لذا این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی و شیوه کتابخانهای با تکیه بر احتجاجات زینب کبری<sup>(س) </sup>در جریان قیام امام حسین <sup>(ع)</sup> با هدف دستیابی به منطق حاکم بر احتجاجات ایشان سامان یافته است .
https://www.maarefehosseini.ir/article_40861.html
https://www.maarefehosseini.ir/article_40861_74da1c56687783f7450c57f9a22fcb58.pdf
پژوهشنامه معارف حسینی
2538-6417
1
4
2016
12
21
سیاست عزّت مدارانۀ امام حسین(ع) در برابر معاویه
51
73
FA
سمیه
عابدی
کارشناس ارشد علوم حدیث گرایش نهج البلاغه
مهدی
مردانی (گلستانی)
عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث
عزّت از اصول اخلاقی است که در روایات اسلامی به حفظ آن در تمام ابعاد زندگی تأکید شده است. امام حسین<sup>(ع)</sup> الگوی کامل عزّتمندی است، اما تاکنون تنها به عزّت در سیرهی سیاسی ایشان در قیام عاشورا توجه شده است. با وجود سپری شدن بیشتر مدت امامت ایشان در زمان معاویه، شخصیّت سیاسی فاسد و منحصر بفرد معاویه و اختناق حاکم بر آن دوران، جا دارد درباره عزّت در سیرۀ سیاسی امام حسین<sup>(ع) </sup>در برابر معاویه، پژوهشی به عمل آید. با نظر به مفهوم عزّت و مؤلفههای آن در سیاست، شخصیّت و منش سیاسی امام حسین<sup>(ع) </sup>، آن حضرت، سیاست عزّت مدارانهای را در سه محور اصلـی ظلم و طاغوتستیزی، استقلال و عدم وابستگی به غیر، حفظ و پایبندی به هنجارهای اخلاقی در برابر معاویه به اجرا درآورده است.
https://www.maarefehosseini.ir/article_40862.html
https://www.maarefehosseini.ir/article_40862_60e558d3b266d44b97569b2b314cdc88.pdf
پژوهشنامه معارف حسینی
2538-6417
1
4
2016
12
21
علل انحراف امّت اسلامی در مستندات قیام عاشورا
75
105
FA
نصرت
نیل ساز
استادیار دانشگاه تربیت مدرس
مرجان
شیری محمدآبادی
کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث
امّت اسلامی بعد از وفات پیامبر <sup>(ص)</sup>، هر روز بیش از پیش از ارزشهای اسلامی فاصله میگرفت و به دوران جاهلی برمیگشت، تا جایی که به کشتار شجرهی طیّبه و ثقل اصغر، هتک حرمت و به اسارت گرفتن اهلبیت پیامبر <sup>(ص) </sup>دست زد. این مقال در صدد است با بررسی خطبهها و احتجاجات امام حسین <sup>(ع) </sup>و اهلبیتشان، در قیام عاشورا و توجه به قرآن و احادیث نبوی، به مهمّترین علل انحراف جامعه اسلامی دست یابد. گردآوری اطلاعات به روش کتابخانهای صورت گرفته و پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی نوشته شده است و به این نتیجه دست یافته که مهمترین علل انحراف جامعه اسلامی در آن زمان و در واقع در تمام زمانها، ترک اطاعت اهلبیت و اطاعت و پیروی از حکّام ظالم است که این دو، نتیجه انحرافی است که در سقیفه به وجود آمد و منجر به مهجوریّت اهلبیت و قدرت یافتن بنیامیّه شد.
https://www.maarefehosseini.ir/article_40863.html
https://www.maarefehosseini.ir/article_40863_12cf537699d677088eff25587084465c.pdf
پژوهشنامه معارف حسینی
2538-6417
1
4
2016
12
21
قیام عاشورا از دیدگاه منابع تاریخی اهل سنّت (با تکیه بر آثاربخاری، طبری و ذهبی)
108
126
FA
سید احمد
عقیلی
استادیار دانشگاه سیستان و بلوچستان
ثریا
ریگی
کارشناس ارشد تاریخ اسلام
<strong>چکیده </strong><strong> </strong><strong> </strong>حادثه کربلا از وقایع مهم و به یادماندنی تاریخ اسلام است که مقاصد و مفاهیم والا و پرارزشی را در بردارد. با توجه به اهمیّت واقعه عاشورا ، اکثر مورخان اسلامی -که اهل سنّت می باشند- به توجه و تامل این واقعه بزرگ پرداختهاند. از جمله مورخان بزرگ اهل سنّت میتوان بخاری، طبری، ذهبی و غیره را نام برد که مقاله حاضر به بررسی نگرش این سه تاریخ نگار اسلامی درباره نهضت عاشورا می پردازد. از دیدگاه این منابع قیام امام حسین<sup>(ع)</sup>، نهضت فرزند رسولخدا <sup>(ص)</sup> است که برای خدا قیام کرد. اساس آن آزادی، عدالت و شرافت است، او میخواست تا مردم از ظلم و جور حاکمان زمان رهایی یابند و برای تحقق این آرمان والا و الهی با عشق و ایمان و با کمال شجاعت و شهامت قدم برداشت و در نهایت با شهادت وجود با ارزش خویش به همگان درس آزادگی و عزت آموخت. آنچه در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد، ارائه پاسخی مستدل به این پرسش اساسی است که دیدگاه منابع تاریخی اهل سنّت با تاکید برسه کتاب (بخاری، طبری، ذهبی) در مورد قیام عاشورا چگونه است؟رهیافت این پژوهش که با رویکرد توصیفی- تحلیلی حاصل شد نشان می دهدکه دیدگاه مشترک این منابع نسبت به نهضت امام حسین<sup>(ع)</sup>، توام با ارادت خاصی نسبت به خاندان رسولخدا (علیهم سلام) از جمله حضرت حسین<sup>(ع)</sup> می باشد. به طوری که بزرگان اهل سنّت در منابع به ایشان لقب سیدالشهدا دادهاند و شهادت مظلومانه آن حضرت و یارانش را در کربلا با برگزاری مراسم طبق اعتقادات خودشان از جمله، نماز خواندن و روزه گرفتن در روز عاشورا گرامی میدارند.
https://www.maarefehosseini.ir/article_40864.html
https://www.maarefehosseini.ir/article_40864_6b9d4c7e2ab68be0b47bfaec4cae6fa7.pdf
پژوهشنامه معارف حسینی
2538-6417
1
4
2016
12
21
مقایسه برپایی مراسم عاشورا در ایران و هند (با تکیه بر شهر بنگلور)
128
156
FA
شهربانو
دلبری
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
زهرا
زحمتکش
کارشناس ارشد تاریخ و تمدن ملل اسلامی
در تاریخ شیعه مراسم ماه محرم، بزرگترین و گستردهترین مراسم سنتی مذهبی و یکی از برجستهترین نمونههای میراث فرهنگی معنوی در ایران و کشورهای منطقه است و با توجه به اهمیت این شاخه از میراث فرهنگی، پرداختن به آن بسیار ضروری میباشد. هدف از این پژوهش مقایسه برپایی مراسم عاشورا در ایران و هند با تکیه بر شهر بنگلور هندوستان میباشد. مقاله حاضر میکوشد به این سؤال پاسخ دهد که مقایسه مراسم عاشورا در ایران و هند با تأکید بر شهر بنگلور چگونه است؟ نتایج ایـن پژوهش نشـان میدهد ویژگیهای خاصّ جغرافیایی و مکانی این دو منطقه منجر به پایداری در رفتارها و آیینهای عاشورایی همراه با حفظ تمامیّت سرزمین و حراست از ارزشهای مذهبی گردیده و این آمیختگی نیز سبب رشد ارزشهای اسلامی و انسانی و همچنین گسترش آن در پهنههای عقیدتی مناطق مجاور شده است. این مقاله با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی آیینهای سوگواری در ایران و هند، با تأکید بر شهر بنگلور میپردازد.
https://www.maarefehosseini.ir/article_40865.html
https://www.maarefehosseini.ir/article_40865_a8d187ee0111a3385b0c91d3384a5317.pdf
پژوهشنامه معارف حسینی
2538-6417
1
4
2016
12
21
امام حسین(ع) و عاشورا درقصیده "آمنت بالحسین " محمّد مهدی جواهری
158
176
FA
محمود
شهبازی
استادیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه اراک
اصغر
شهبازی
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه اصفهان
حماسهی جاویدان امام حسین <sup>(ع)</sup>، در ادبیات بازتابی گسترده داشته و از دیر باز قالبهای ادبی گوناگون عرصهی نمایش اندیشه و عواطف ادبا و نویسندگان بسیاری بوده است. محمّد مهدی جواهری، سراینده نامآشنای عراق، با الگوگیری از این حادثه، زبان و اندیشه خویش را در راستای اعتلای ارزشهای میهنی و انقلابی قرار داده است. او در دو قصیده به نامهای «آمنتُ بالحسین» و «عاشورا»، به ستایش امام حسین <sup>(ع)</sup> و توصیف معارف حسینی پرداخته است. در نگاه او عاشورا را باید در متن تاریخ شناخت و آن را از تحریفات به دور داشت، از این رو با رویکردی تند، افرادی را که عاشورا را در خدمت منافع خود گرفتهاند، مورد نکوهش قرار میدهد. در این مقاله ضمن بررسی محتوا و موضوعات قصیده «آمنتُ بالحسین» جواهری، به ویژگیهای ادبی و زبانی آن اشاره می گردد.
https://www.maarefehosseini.ir/article_40866.html
https://www.maarefehosseini.ir/article_40866_c0fc54f1ddeaeb8f54d5d65b40f9a20b.pdf